Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın iki İskandinav ülkesinin NATO üyelik başvurusu kapsamında “Üçlü Mutabakat Zaptı” çerçevesinde kurduğu ancak Ocak ayında Türk hükümeti tarafından askıya alınan “Daimi Ortak Mekanizma” toplantısı, Yaklaşık iki ay sonra bugün Brüksel’deki NATO karargahında devam etti. Böylece Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında üçüncü Daimi Ortak Mekanizma toplantısı gerçekleştirildi. Üç ülkeden müzakerecilerin katıldığı toplantıda NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de hazır bulundu.
Görüşmelerin ardından NATO karargahında düzenlenen basın toplantısında konuşan İsveç Başmüzakereci Oscar Stenstrom, Türkiye’nin, İsveç ve Finlandiya’nın Ankara’nın NATO’ya katılım konusundaki kaygılarını gidermek için somut adımlar attığını kabul ettiğini belirterek, “Görüyoruz ki Türkiye, Bu anlaşma çerçevesinde somut adımlar attığını kabul etti ki bu iyiye işaret” dedi.
“İleriye doğru küçük bir adım atıldı.” diyen Stenstrom, üçlü görüşmelerin devam edeceğini ancak bir sonraki toplantı için henüz bir tarih belirlenmediğini sözlerine ekledi.
Stoltenberg’den Temmuz öncesi onay çağrısı
NATO’dan yapılan basın açıklamasında, görüşmeleri başlatan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in, Temmuz ayında yapılacak NATO zirvesi öncesinde İsveç ve Finlandiya’nın tüm ittifak ülkeleri tarafından onaylanması davetini yinelediği ve atılan adımlara övgüde bulunduğu belirtildi. Finlandiya ve İsveç bu yönde. Açıklamada ayrıca Stoltenberg’in “Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin meşru güvenlik kaygılarını gidermek için benzeri görülmemiş adımlar attı” şeklindeki açıklamalarına da yer verildi.
NATO Genel Sekreteri Jens StoltenbergFotoğraf: Dilara Şenkaya/REUTERS
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da, Türkiye-İsveç-Finlandiya Daimi Ortak Sistem Toplantısı’nın genel olarak olumlu bir havada geçtiğini ancak iki ülkede atılan adımların Türkiye’nin söz konusu ülkelerin NATO üyeliğini onaylaması için yeterli olmadığını belirterek, şunları kaydetti: ” Türkiye’nin güvenlik kaygılarını ve beklentilerini bir kez daha yineliyoruz.
İsveç terör yasasını sertleştiriyor
Türkiye ile NATO müzakerelerinin yeniden başlamasından önce, İsveç hükümeti parlamentoya terör maddelerini daha da sertleştirecek bir teklif sundu. Teklife göre gelecekte bir terör örgütüne üye olmak veya bu tür bir katılımı finanse etmek suç teşkil edecek.
Perşembe günü yayınlanan yasa tasarısına göre, söz konusu maddeyi ihlal edenler uzun süreli hapis cezalarına çarptırılabilecek. İsveçli yetkililer bunun da yazıdaki bir boşluğu dolduracağını kaydetti.
Tasarı meclis tarafından onaylanırsa, ilgili değişiklikler 1 Haziran’dan itibaren yürürlüğe girecek. İsveç’te ilgili yasanın sertleştirilmesi uzun yıllardır gündemde olmasına rağmen, tasarının yeni olarak TBMM’ye sunulması Türkiye ile NATO üyeliği arasındaki krizin aşılması çabalarıyla ilişkilendiriliyor.
Rusya’nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra, İsveç ve Finlandiya geçen yıl Mayıs ayında NATO’ya katılmak için başvurdu. Ancak Türkiye, iki ülkenin üyeliğine karşı çıkıyor. Türkiye, İsveç’i terör örgütlerine karşı gerekli önlemleri almamakla suçluyor. NATO üyeliği, ittifaka bağlı 30 ülkenin onayını gerektiriyor. Türkiye dışında Macaristan da iki ülkenin üyeliğini onaylamadı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, terör yasasını sertleştirmeyi, İsveç ve Finlandiya’nın Haziran sonunda Türkiye ile imzaladıkları anlaşmada taahhütlerini yerine getirmede çok değerli bir adım olarak nitelendirdi. Nitekim o dönemde Türkiye’nin iki ülkenin NATO üyeliği önündeki pürüzlerinin ilgili kanun değişikliği ile aşılacağı öngörülüyordu. Ancak Türkiye Ocak ayında Stockholm’de Kur’an-ı Kerim’in yakıldığı protestoya izin verdikten sonra müzakereleri askıya almıştı. Görüşmeler bugün Brüksel’de yeniden başladı.
dpa,Reuters/TY,BO
